แนวทางการหารูปแบบโรงเรือนสำหรับเลี้ยงเป็ดไข่
ในการจะเริ่มต้นเลี้ยงเป็ดไข่นั้น สิ่งหนึ่งที่ต้องคำนึงและเป็นปัจจัยสำคัญในการเลี้ยงเป็ดไข่ ลำดับต้นๆ นั่นก็คือเล้าหรือโรงเรือนสำหรับเลี้ยงเป็ดไข่นั้นเอง โดยรูปแบบโรงเรือน เลี้ยงเป็ดไข่ที่ดีและเหมาะสมนั้น สามารถส่งผลต่อสุขภาพของเป็ดได้โดยตรง อีกทั้งหากเป็ดได้อยู่ในโรงเรือนที่ถูกต้องตรงกับธรรมชาติความต้องการของเป็ดแล้ว ก็จะช่วยให้เป็ดไม่เกิดความเครียด ออกไข่ได้ดี และสามารถเก็บผลผลิตทั้งหมดได้เป็นอย่างอย่างดีโดยไม่เสียหายอีกด้วย
โดยการเริ่มต้นสร้างรูปแบบโรงเรือน เลี้ยงเป็ดไข่ที่เหมาะสมนั้น มีปัจจัยสำคัญต่างๆ ที่ผู้เลี้ยงต้องคำนึงถึง ทั้งนี้รูปแบบโรงเรือนเลี้ยงเป็ดไข่ที่ดีและเหมาะสมนั้นควรประกอบไปด้วยคุณสมบัติพื้นฐานดังต่อไปนี้
- สามารถป้องกัน สิ่งต่างๆได้เช่นพายุฝน หรือแดดในเวลากลางวัน
- ระบายอากาศและน้ำได้ดี เพื่อให้ง่ายต่อการล้างทำความสะอาด ไม่มีภาวะการสะสมของเชื้อโรคและความสกปรกอันจะเป็นเหตุให้เป็ดที่เลี้ยงไว้เกิดโรคต่างๆได้
- พื้นสูง เพื่อให้น้ำไม่ท่วมขังเมื่อในฤดูฝนหรือตอนที่ต้องล้างทำความสำอาดโรงเรือนนั่นเอง
- พื้น เป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญ ถ้าเป็นไปได้ควรปูด้วยปูนเพื่อให้ง่ายต่อการดูแลความสะอาดแต่หากไม่ได้ ก็หาทรายมาปูเอาไว้ด้านล่างสุด จากนั้นหาแกลบและฟางเล็กน้อย มาใช้ปูทับพื้นล่างสุดอีกที
- พื้นที่และอุปกรณ์ให้น้ำ ควรเลือกวางรางน้ำเอาไว้ในตำแหน่งที่อากาศถ่ายเท สามารถระบายน้ำทิ้งเพื่อเปลี่ยนน้ำใหม่ได้ง่ายและสะดวกต่อตัวผู้เลี้ยง
- วัสดุที่ใช้สามารถเลือกใช้และปรับเปลี่ยนได้ตามความเหมาะสมและงบประมาณที่ดี โดยหากมีงบประมาณมากหน่อย ก็อาจจะสั่งซื้อวัสดุสำหรับก่อสร้างโรงเรือนมาใช้ แต่หากอยู่ในระยะเริ่มต้นสามารถประยุกใช้วัสดุราคาถูกรวมไปถึง วัสดุจากธรรมชาติได้เช่นเดียวกัน ทั้งนี้ขอเพียงโรงเรือนแข็งแรง มีรั้วรอบขอบชิดอย่างมั่นคงและไม่เป็นอันตรายเท่านั้น ผู้เลี้ยงจะเลือกใช้วัสดุอย่างไรก็ได้ตามที่ต้องการ
- ขนาดโรงเรือน ความหนาแน่นและปริมาณ ผู้เลี้ยงควรดูให้มีความเหมาะสมไม่แออัดจนเกินไป ทั้งนี้มีหลักการคำนวนพื้นที่เบื้องต้นดังนี้
– เป็ดแรกเกิด ให้อยู่รวมกันประมาณ 6 – 8 ตัว/ ตารางเมตร
– เป็ดเริ่มโต ให้อยู่รวมกันประมาณ 5 – 6 ตัว / ตารางเมตร
– เป็ดพร้อมไข่ ให้อยู่รวมกันประมาณ 4 – 5 ตัว/ตารางเมรต
– เป็ดปลดระวางหรือเป็ดที่เลี้ยงเป็นเป็ดเนื้อ สามารถอยู่รวมกันได้ 7 ตัว/ตารางเมตรในทุกช่วงวัย
- รางอาหาร สามารถวางเลือกวางได้ตามตำแหน่งที่เหมาะสม และเพียงพอต่อปริมาณของเป็ดในโรงเรือน ทั้งนี้เป็นรางยาวทั่วไป หรือรูปทรงแบบตัว V ก็ได้
- แยกโซนเลี้ยง ในโรงเรียนควรมีการแยกโซนเป็ดแต่ละช่วงวัย ทั้งโซนออกไข่ โซนฟักไข่ โซนอนุบาล โซนเป็ดรุ่น โซนเป็ดไข่ และโซนเป็ดเนื้อ ทั้งนี้เพื่อให้ง่ายต่อการดูแลและเก็บผลผลิตนั่นเอง
- แหล่งน้ำ หากไม่สามารถสร้างแหล่งน้ำภายในเล้าหรือโรงเรือนได้ ควรเลือกตำแหน่งที่ตั้งของโรงเรือนให้อยู่ใกล้ๆแหล่งน้ำเพื่อให้สามารถปล่อยเป็ดออกมาเล่นน้ำด้านนอกได้ โดยกั้นรั้วของพื้นที่ทั้งหมดเอาไว้อีกทีเพื่อป้องกันเป็ดหายหรือหลุดออกไป นอกจากนี้หากไม่สามารถสร้างแหล่งน้ำได้ ควรมีอ่างหรือรางเอาไว้ให้เป็ดได้เล่นน้ำเพื่อผ่อนคลายโดยเฉพาะ
- แบ่งเขตเป็นสองส่วน ในกรณีที่มีพื้นที่มากสามารถสร้างโรงเรือนแบบเขตได้ โดยส่วนนึงมีการปูพื้นและหลังคา อีกส่วนนึงเป็นพื้นธรรมชาติไม่มีหลัง สามารถสร้างแหล่งน้ำหรือวางอ่างน้ำเอาไว่ในโซนนี้ เนื่องจากการได้เล่นน้ำหรือมีพื้นที่ผ่อนคลาย จะช่วยให้เป็ดไม่เครียดแลักินอาหารได้ดีนั่นเอง
- หากไม่สร้างโรงเรือนแบบมีหลังคา ควรมีร่มเงาให้เป็ดได้อยู่อย่างเพียงพอ
- เลี้ยงสลับปล่อย การอยู่ในโรงเรือนเพียงอย่างเดียวอาจจะทำให้เป็ดเครียด หรือร้อนเกินไปในหน้าร้อน ควรมีการปล่อยให้เป็ดได้ออกมาเดินหรือเล่นน้ำด้านนอกบ้าง
ทั้งหมดนี้คือสิ่งที่ควรรู้ในขั้นพื้นฐานสำหรับรูปแบบโรงเรือน เลี้ยงเป็ดไข่ ผู้อ่านสามารถนำไปปรับใช้เป็นแนวทางก่อนเริ่มต้นลงมือทำจริง ทั้งนี้เพื่อให้ได้โรงเรือนที่เหมาะสมและคุ้มค่า กับกับสิ่งที่ได้ลงทุนลงแรงไปนั่นเอง