จันทน์เทศ
จันทน์เทศ ถือเป็นพืชอีกหนึ่งชนิดที่คนไทยรู้จักและนำมาใช้ประโยชน์กันอย่างแพร่หลายไม่ว่าจะเป็นในด้านของการ ประกอบอาหาร รวมไปถึงการใช้เป็นสรรพคุณทางยา ซึ่งพืชชนิดนี้ถือได้ว่านำทุกส่วนมาใช้ประโยชน์ได้เป็นอย่างดี ไม่ว่าจะเป็น ผล ดอก แก่น ราก และเมล็ด ทั้งนี้จันทร์เทศนั้นถือได้ว่า ถูกนิยมนำมาใช้ประโยชน์กันอย่างหลักหลายทั่วโลก เลยทีเดียว โดยในวันนี้เราจะพามาทำความรู้จักรายละเอียดต่างๆเกี่ยวกับการนำไปใช้ประโยชน์ของพืชสมุนไพรที่สำคัญของไทยอีกหนึ่งชนิดอย่าง จันทน์เทศ กัน
จันทน์เทศ จัดอยู่ในประเภทไม้ยืนต้นลักษณะพุ่ม ซึ่งมีลำต้นขนาดใหญ่ และมีความสูงประมาณ 8 ถึง 12 เมตร สีของลำต้นจะมองเห็นเป็นน้ำตาลเข้มอมดำ ส่วนของเปลือกนั้นจะมีกลิ่นหอมอ่อนๆกระจายออกมา ใบจันทร์เทศจะมีลักษณะเป็นเนื้อแข็ง ผิวเรียบสีเขียวอ่อน ปนเหลือง รูปทรงกลมรีปลายแหลม กว้างประมาณ 4 – 5 ซม. และมีความยาวโดยเฉลี่ยอยู่ที่ 10 – 15 ซม. ในส่วนของดอกนั้นมักจะออกเป็นลักษณะชอบรวมกันประมาณ 3 – 4 ดอก บานออกเป็น 4 แฉก สีเหลืองอ่อน มองดูคล้ายกับคนโท ทั้งนี้ดอกของจันทน์เทศนั้นจะแบ่งแยกเพศออกจากกันอย่างชัดเจนโดยดอกจันทน์เทศเพศเมียออกมาเป็นดอกเดี่ยว ๆ และมีขนาดใหญ่กว่าดอกดอกเพศผู้อย่างชัดเจน โดยจันทน?เทศนั้นสามารถทำการขยายพันธุ์หรือปลูกได้โดยการใช้เมล็ดนั่นเอง
การใช้ประโยชน์
ในส่วนของการใช้ประโยชน์จากจันทร์เทศ โดยส่วนใหญ่แล้วมักใช้เป็นส่วนหนึ่งของวัตถุดิบในการประกอบอาหาร ซึ่งในแต่ละพื้นที่ทั่วโลกนั้น ล้วนแต่นำพืชชนิดนี้มาใช้ประโยชน์ในรูปแบบที่แตกต่างกันไป ไม่ว่าจะเป็นการใช้ประกอบอาหารคาวหวาน ทำเครื่องสำอางค์ และเบเกอรี่ต่างๆ แต่สำหรับประเทศไทยนั้น จันทน์เทศมักนิยมนำมามารับประทานสด หรือแช่อิ่ม รวมไปถึงทำเป็นเครื่องเทศในการหมัก หรือถนอมอาหารต่างๆ นั่นเอง
อย่างไรก็ตาม นอกเหนือจากคุณประโยชน์ในด้านของการเป็นเครื่องเทศหรือวัตถุดิบประกอบอาหารแล้ว ในความเป็นจริงจันทน์เทศยังจัดเป็นอีกหนึ่งพืชพันธุ์ที่นำมาใช้เป็นสรรพคุณทางด้านสมุนไพรและยาตาม ตำหรับยาโบราญที่เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นของผู้คนในแต่ละพื้นที่ทั่วประเทศ ได้อย่างหลากหลายประการ ดังนี้
- ใช้เป็นยารักษาโรคลำไส้และอวัยวะต่างๆภายในร่างกาย
- เสริมสร้างการทำงานของธาตุ และบำรุงธาตุภายในร่างกาย
- เป็นยาบำรุงโลหิต
- บำรุงระบบการทำงานของเลือดลมภายในร่างกาย
- ใช้เป็นยาระงับหรือบรรเทาอาการปวด
- ใช้เป็นยาอายุวัฒนะบำรุงกำลังและร่างกาย
- บำรุงหัวใจ
- เพิ่มความเจริญอาหาร
- รักษาอาการหอบหืดและดีซ่าน
- รักษาอาการร้อนใน
- ช่วยขับลมส่วนเกินในกระเพาะอาหาร
- ลดอาการจุกเสียดแน่นท้องและหน้าอก
- ช่วยให้กระบวนการย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้น
- ลดอาการท้องอืดท้องเฟ้อ
- แก้เลือดกำเดาไหล
- อาการร้อนใน
- บำรุงถุงน้ำดี
- รักษาอาการท้องเสียท้องร่วง
- รักษาผดผื่นและโรคผิวหนัง
- รักษาอาการคลื่นเหียนและวิงเวียนศีรษะ
- บรรเทาอาการคลื่นไส้และอาเจียน
- บรรเทาอาการอักเสบของแผลต่างๆ
นอกเหนือไปจากสรรพคุณทางด้านสมุนไพรของจันเทน์เทศเหล่านี้แล้ว พืชชนิดนี้ยังสามารถนำมาใช้ประโยชน์ในการเป็นส่วนประกอบแต่งของสินค้าทางระบบอุตสาหกรรมต่างๆอีกมากมาย เช่น ผงซักฟอก โลชั่นบำรุงผิว สบู่ ครีมอาบน้ำ และ ยาสีฟัน เป็นต้น นอกจากนี้จันเทศยังถูกนำไปเป็นส่วนประกอบของยาแผนปัจจุบัน ในการรักษาโรคต่างๆมากมายหลากหลายชนิดอีกด้วย